Nhà văn, nhà khoa học dữ liệu và thiền sư Zen Dan Zigmond (cùng với đồng tác giả Tara Cottrell) đã cô đọng trí tuệ lượm lặt từ những lời dạy của Đức Phật và kết hợp khoa học ăn kiêng hiện đại vào chế độ ăn kiêng của Phật: Nghệ thuật cổ đại về việc giảm cân mà không mất trí.
Ngày nay chúng ta nghe nói đến vô số các chế độ ăn kiêng như là chế độ ăn loại bỏ tinh bột, chế độ ăn lowcab, chế độ ăn không chứa gluten, ăn kiêng kiểu paleo hay những thứ tương tự. Những chế độ ăn này rất dễ làm bạn từ bỏ bởi chúng rất khắc khiệt và đòi hỏi bạn tuân thủ nghiêm ngặt, sẽ không có chuyện bạn được “gian lận” một ngày trong tuần để ăn vặt thả cửa hay được ăn những gì bạn muốn trong khoảng thời gian 9 giờ đồng hồ mà Đức Phật quy định. Điều này có làm cho bạn giật mình hay hoài nghi, ăn kiêng nhưng không cần phải kiêng ăn. Những điều bạn đang đọc không phải là trò đùa đâu, tất cả chúng đều được Đức Phật đúc kết từ chính việc ngài đã tìm ra trung đạo trong việc ăn uống, cách đây hàng ngàn năm trước. Thật khác với những chế độ ăn kiêng kể trên, chế độ ăn của đức phật cho phép bạn ăn mọi thứ trong một khoảng thời gian quy định, nguyên tắc của việc này không nằm ở chỗ bạn ăn những gì mà là bạn ăn vào lúc nào. Và rồi bạn sẽ giảm cân mà không cần tốn chút sức lực nào. Đấy mới chỉ là một bước trong chế độ ăn của Đức Phật, nếu bạn tuân thủ toàn bộ thì con đường đến với cuộc sống khỏe mạnh và tươi đẹp sẽ càng rộng mở mà bạn không quá khó khăn để đạt được hay phải áp lực và ảo não.
Vậy bí quyết nằm ở đâu? Bạn sẽ ăn những gì? Nên uống rượu hay trà xanh? Tại sao phải cân ký mỗi ngày? Hay bạn sẽ đối phó thế nào với các bữa tiệc? Tất cả đều được Đức Phật chỉ ra rõ ràng qua chế độ ăn kiểu Đức Phật. Hãy tham khảo những lời khuyên dưới đây và đừng chần chừ nếu bạn muốn tận hưởng cuộc sống với tinh thần tươi mới cùng vóc dáng lý tưởng.
-Hạn chế giờ ăn
Tiến sĩ Satchidananda Panda và nhóm nghiên cứu của ông tại Viện Khoa học Sinh học Salk uy tín tại California đã công bố một nghiên cứu vô cùng thú vị về chứng béo phì ở chuột. Họ tiến hành trên một nhóm chuột và thay vì cho chúng ăn những thức ăn thông thường, họ đã cung cấp cho chúng một chế độ ăn gồm các loại thực phẩm giàu chất béo, có hàm lượng calo cao và cho chúng ăn nhiều như chúng muốn. Kết quả không có gì đáng ngạc nhiên: những con chuột phì lên trông thấy. Sau đó, họ lấy một nhóm chuột khác và cho chúng ăn thả phanh thực đơn tự chọn béo ngậy, ngon miệng, nhưng lần này họ chỉ để những con chuột ăn trong khoảng thời gian từ 9 đến 12 giờ đồng hồ mỗi ngày. Trong phần còn lại của ngày, những con chuột chỉ được cho uống nước. Quy tắc duy nhất là chúng chỉ có thể nhồi đầy dạ dày trong một số giờ đồng hồ nhất định: không có con nào trong nhóm chuột này trở nên phát phì. Có vẻ như lũ chuột ăn gì cũng chẳng sao, hay thậm chí chúng ăn bao nhiêu cũng được - quan trọng là chúng ăn vào lúc nào.
Sẽ thật khó để bạn hạn chế giờ ăn của mình, nhưng mọi chuyện đều có cách. Thay vì ăn cả ngày bạn hãy hạn chế trong khoảng 12 giờ một ngày rồi giảm dần xuống 11 giờ, 10 giờ, cuối cùng là 9 giờ cho mỗi ngày và duy trì nó như một thói quen dài lâu. Việc ăn hạn chế thời gian này sẽ khiến đôi khi bạn gặp một số những bất lợi, bạn sẽ làm gì nếu đang độc thân và muốn hẹn hò? Những bữa tiệc đêm muộn và các ngày lễ hội? Chắc chắn là bạn không thể tham gia các bữa tiệc hoặc hẹn hò mà không tránh khỏi việc ăn uống, và chúng thường diễn ra vào quá thời gian ăn của bạn. Vì vậy chế độ ăn của Đức Phật cho phép bạn “gian lận” một ngày duy nhất trong tuần và chỉ một ngày mà thôi. Hãy tận dụng nó cho những khi cần thiết và đừng nên lạm dụng chúng.
-Rèn luyện thân thể
Bạn nghe rất nhiều lời khuyên là tập thể dục sẽ giảm cân và tốt cho sức khỏe. Nhưng với chế độ ăn của Đức Phật, bạn không nhất thiết phải luyện tập, trừ khi bạn thích chúng. Việc luyện tập không đốt cháy calo là bao, đấy là chưa kể nó sẽ khiến bạn thấy đói bụng nhiều hơn sau khi tập và kích thích bạn tìm đến đồ ăn nhiều hơn.
Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là bạn không nên luyện tập, chỉ là bạn không cần phải quá khổ cực trong phòng tập mà thôi. Bí quyết để luyện tập hiệu quả là bạn nên tập trước khi ăn, với một dạ dày trống rỗng, như vậy sẽ đốt được nhiều chất béo hơn 20%. Và một nghiên cứu của Stockholm cho thấy, luyện tập thể dục còn giúp ngăn chặn chứng trầm cảm ngay từ đầu.
Nếu không có nhiều thời gian đến phòng tập hay quá lười để đến đó thì bạn có thể tìm đến những bài tập đơn giản hơn như đi bộ, làm việc nhà, dắt thú cưng đi dạo hoặc lựa chọn thang bộ tại nơi làm việc. Dù sao thì việc có luyện tập đẫu chỉ một ít phút vẫn tốt hơn là bạn cứ ngồi ì ra khi rảnh rỗi, điều đó chỉ càng làm cho bạn tìm đến đồ ăn thêm mà thôi.
Việc luyện tập kết hợp với chế độ ăn kể trên sẽ mang đến hiệu quả tốt hơn là bạn chỉ luyện tập thể dục không thôi. Vừa giúp giảm stress, tăng sức chịu đựng, cải thiện chức năng tim, phổi và nhiều thứ khác nữa.
-Lựa chọn thực phẩm thực dưỡng
Thức ăn trên thế giới vô cùng đa dạng và ngày càng phong phú hơn bởi những sáng tạo trong cách chế biến. Các nền ẩm thực của mỗi quốc gia lại rất nhau nhưng tựu chung họ đều ăn những loại thực phẩm giống nhau và việc lựa chọn ra những thứ có lợi cho sức khỏe chẳng khác gì nhau dù bạn đến từ đâu đi chăng nữa. Hãy ngửng phân tích thứ nào là tốt thứ nào là xấu mà chú tâm vào loại thực phẩm nào hữu ích hơn.
Bạn có từng nghe nói ăn thịt làm hỏng cơ thể của chúng ta chưa? Vấn để này hiện nay vẫn còn gây nhiều tranh cãi bởi những dẫn chứng còn nhiều thiếu sót. Tuy nhiên việc cắt giảm lượng thịt sẽ tốt hơn là việc ăn nhiều hoặc không ăn chút thịt nào. Ăn chay hoàn toàn làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim nhiều hơn người không ăn chay tới 34%.
Các loại thức ăn chế biến sẵn cũng nên được hạn chế khỏi cơ thể, bởi chúng được chứng minh là sẽ gây nghiện, chúng là món ăn vặt tuyệt hảo đối bạn và bạn luôn nghĩ đến chúng khi muốn ăn vặt. Nhưng khoa học đã chứng minh, những thực phẩm chưa qua chế biến ít có khả năng kích hoạt phản ứng gây nghiện hơn những thức ăn được chế biến kỹ. Đồ uống cũng không ngoại lệ. Trong chế độ ăn này, Đức Phật nghiêm cấm hoàn toàn rượu, vì rượu gây ra cơn đói, làm tăng mức chuyển hóa đường và gây suy giảm khả năng phán đoán của bạn. Vậy còn các loại nước uống không chứa cồn? Trà và cà phê nguyên chất chứa rất ít hoặc không chứa calo, tức là bạn sẽ không thêm đường hoặc sữa vào chúng, cho nên bạn có thể uống bất cứ lúc nào. Đối với những loại thức uống được pha chế khác thì ngược lại, chúng chứa đầy calo và bạn cũng đừng trông mong vào loại đồ uống giảm cân khác bởi chúng chứa đựng chất tạo ngọt nhân tạo, đây là một hoạt chất được khuyến cáo có khả năng gây ung thư mà bạn nên quên đi. Đức Phật khuyên bạn nên uống nước lọc, bởi nước không có calo và chiếm 70% trong cơ thể.
-Việc cân ký mỗi ngày có cần thiết?
Nhiều người trong chúng ta lầm tưởng Đức Phật là một người béo tròn phúc hậu. Nhưng sự thật thì ngài rất thanh mảnh, và trước khi được giác ngộ ngài là một hoàng tử sống xa hoa, ngài không ăn kiêng để đẹp mà để có được một tâm hồn thanh tịnh và cơ thể khỏe mạnh. Không ai biết ngài nặng bao nhiêu, mà có lẽ chính ngài cũng không biết. Thực ra người ta để tâm mình nặng bao nhiêu cho đến khi chiếc cân đầu tiên xuất hiện năm 1800 và kéo dài đến ngày nay.
Bạn có biết là cân nặng của bạn dao động từng giờ chứ? Mỗi khi bạn ăn một cái bánh, uống một tách cà phê hay khi bạn đi bộ, tất cả các hoạt đồng đó ảnh hưởng đến cân nặng dù chỉ là vài chục gram nhưng hãy nghĩ nếu bạn duy trì như vậy thì trong một tuần, nó có thể tăng hoặc giảm tới 0,25kg.
Điều bạn nên làm là đo lường trọng lượng của mình mỗi ngày. Bắt đầu ngay khi bạn vừa thức dậy, hãy mặc cùng một bộ đồ khi cân hoặc không mặc gì cả, đó mới chính là trọng lượng thực của bạn. Tại sao phải phiền toái như vậy? Bởi vì nghiên cứu đã chứng minh việc làm này sẽ giúp bạn giảm cân. Không phải vì nó tác động đến tâm lý mà nó giúp bạn nhận thức được nhịp ăn uống hằng ngày từ đó sẽ kiểm soát những gì bạn ăn vào và điều chỉnh kịp thời.
-Giấc ngủ
Làm thế nào mà mất ngủ lại khiến chúng ta béo? Trong hai thử nghiệm 14 ngày với những tình nguyện viên, lần đầu họ ngủ 5,5 giờ và lần hai họ ngủ trong 8,5 giờ. Kết quả là những người ngủ ít hơn ăn vặt nhiều hơn người ngủ nhiều là 25%. Bởi ngủ ít hơn làm giảm chức năng của các hoóc-môn kiểm soát sự thèm ăn và cảm giác no, thế nên nếu đầy đủ sẽ giúp chúng ta có tính tự chủ cao hơn. Các vấn đề về giấc ngủ cũng ảnh hưởng đến cách chúng ta tiêu thụ năng lượng. Mệt mỏi sẽ làm chúng ta lười vận động và chúng ta có xu hướng ăn để xoa dịu cảm xúc, tệ hơn nữa, thiếu ngủ gây ra tình trạng lẩn quẩn: thiếu ngủ gây béo phì và béo phì làm tác động xấu đến giấc ngủ chúng ta.
Một giấc ngủ ngon sẽ giúp bạn giảm cân. Để làm được điều đó bạn nên lưu ý đến không gian khi ngủ, tắt hết các loại ánh sáng, nhất là ánh sáng xanh của điện thoại, ipad, đèn ngủ… Lý do là bạn luôn thức dậy khi trời sáng, ánh sáng đánh thức các phản ứng trong não, khiến cho chúng ta tỉnh táo. Giữ cho đầu óc thoải mái, đừng suy nghĩ đến công việc của ngày mai, bạn nên suy nghĩ trước khi ngủ thì tốt hơn hoặc nếu thích bạn cũng có thể tìm đến với thiền định, thiền định cũng tương tự như việc luyện tập thể dục, chúng cũng giúp giấc ngủ ngon hơn.
Việc Đức Phật tìm ra trung đạo trong việc ăn uống đã giúp chúng ta ngày nay có được những ý niệm đúng đắn hơn trong việc ăn kiêng. Tất cả hướng đến mục đích vì một cơ thể khỏe mạnh hơn, tinh thần thăng hoa hơn và chúng ta sẽ vứt bỏ hết những căng thẳng áp lực trong công cuộc tìm đến vóc dáng lý tưởng mà dành thời gian tận hưởng thú vui cuộc sống. Bạn sẽ chỉ giảm ký mà không giảm trí!
